Lãnh đạo doanh nghiệp tức là lãnh đạo con người. Bản chất của công việc này là sự tác động tổng hợp lên ý trí, nhận thức và tiềm thức của các nhân viên. Nghệ thuật lãnh đạo được tất cả các chủ doanh nghiệp của mọi thời đại coi trọng. John Rockefeller có nói rằng: nghệ thuật giao tiếp với con người là một mặt hàng giá trị mà ông sẵng sàng trả với giá cao nhất.
Bản chất của công việc lãnh đạo công ty nằm ở chỗ phải biết cách sử dụng hiệu quả nhất các nguồn lực đầu tư để đạt được mục tiêu đề ra. Điều này lại phụ thuộc vào khả năng của các nhân viên được chủ doanh nghiệp phó thác cho các nguồn lực này. Và trong quá trình làm việc, chính đội ngũ nhân viên cũng trở thành một nguồn lực nữa, quan trọng vào bậc nhất của công ty.
Một mặt, con người được sử dụng để “lãnh đạo” các nguồn lực vật chất, mặt khác là để lãnh đạo những con người khác. Và công cụ được sử dụng để đạt được mục đích này là rất khác nhau.
Những phương pháp lãnh đạo thông dụng nhất là: thuyết phục, khuyến khích, kích thích và cưỡng bức.
Phương pháp thuyết phục
Đây là phương pháp được tất cả các nhà lãnh đạo sử dụng. Cách thức này rất hiệu quả ở những công ty có quy mô vừa và nhỏ, khi các chủ doanh nghiệp chưa có khả năng dồi dào về vật chất để kích thích công việc, và cả ở những công ty lớn vì công cụ này có thể tác động lên hàng nghìn nhân viên mà gần như không phải mất bất cứ một sự chi phí nào.
Nếu biết cách và kiên trì thuyết phục, bạn có thể tạo ra niềm tin và trạng thái tinh thần hưng phấn trong đội ngũ nhân viên, điều này sẽ đem lại cho bạn những thành quả to lớn. Các biện pháp được các chủ doanh nghiệp sử dụng có thể là: đưa thông tin mang tính thuyê; giải thích; giáo dục; quảng cáo; cổ động; tuyên truyền; khuyến khích về tinh thần… Thuyết phục bao giờ cũng là vũ khí mạnh mẽ nhất tác động lên ý trí và nhận thức của con người.
Trong thời gian cuối, rất nhiều nghiên cứu khoa học khẳng định rằng: ý nghĩ cũng mang tính vật chất. Sự thuyết phục trong một thời gian dài tác động lên nhận thức có thể biến thành vật chất thông qua con người.
Kolin Terner đã viết trong cuốn sách: “Chúng ta sinh ra là để thành công” rằng “những điều mà chúng ta tin tưởng và luôn hướng đến sớm hay muộn sẽ trở thành hiện thực. Mỗi chúng ta đều được ban cho những quyền năng nhất định mà nhờ đó có thể sáng tạo ra một thế giới riêng như chúng ta mong muốn”.
Phương pháp khuyến khích
Giống với phương pháp thuyết phục, nhưng cách thức này còn được kèm thêm các phần thưởng về tinh thần và vật chất khi các nhân viên đạt được những thành quả nhất định.
Để có thể sử dụng thành công phương pháp này, các chủ doanh nghiệp phải liên tục đặt cho mình các câu hỏi: Liệu các biện pháp khuyến khích về tinh thần và vật chất đã được sử dụng đủ và hiệu quả chưa? Những hành động và thành quả tích cực trong công việc của các nhân viên có được chú ý đến không? Họ đã được khen ngợi vì những điều này chưa? Các tuyên bố khen thưởng có được công bố trước toàn thể công ty? Thành tích của các nhân viên có được nhắc đến trong phòng truyền thống của công ty? Hình như, nhân viên này trong cả 10 năm qua chưa được khen ngợi lần nào cả?…
Các lãnh đạo thông thường hay bỏ qua cơ hội sử dụng công cụ lãnh đạo hiệu quả này trong công việc thường nhật.
Phương pháp kích thích
Đây là phương pháp thông thường nhất và hay được các chủ doanh nghiệp sử dụng nhất. Khác với khuyến khích, các biện pháp kích thích thường được xác định rõ, sử dụng định kỳ. Các nhân viên biết trước nếu mình đạt được thành quả này, thì sẽ nhận được phần thưởng nào. Mức khen thưởng được chủ doanh nghiệp đặt ra và công bố rộng rãi trước toàn thể công ty. Chính vì vậy, các phần thưởng trong khuôn khổ hệ thống kích thích mang tính ổn định và được đảm bảo.
Phương pháp cưỡng bức
Và, cuối cùng, phương pháp cưỡng bức với các hình phạt mang tính tiêu cực cũng là một trong những vũ khí hữu hiệu của các nhà lãnh đạo. Trên thực tế, biện pháp này có thể đưa hoạt động của công ty đi vào khuôn khổ nhưng không thể tạo ra trong đội ngũ nhân viên bầu không khí hứng khởi và sự toàn tâm toàn ý đối với công việc như các phương thức trên. Phương pháp này dựa trên nỗi sợ bị phạt khi không đạt được những yêu cầu nào đó.
Các hình phạt có thể là nhắc nhở; khiển trách; trừ lương hoặc cao nhất là sa thải. Thông thường, các chủ doanh nghiệp sử dụng phương pháp cưỡng bức không có hệ thống. Đánh lẽ phải phản ứng ngay khi các nhân viên mắc lỗi lần đầu tiên, thì lại để cho các nhân viên lặp đi lặp lại lỗi của mình nhiều lần và cuối cùng, họ sử dụng ngay biện pháp cực đoan nhất là sa thải.
Phương pháp tổng hợp
Tuy nhiên, các nhà lãnh đạo vẫn còn một sự lựa chọn nữa. Đó là sử dụng đồng thời các phương pháp trên. Và có lẽ, đây là sự lựa chọn đúng đắn nhất. Các nhà quản lý tùy vào từng trường hợp cụ thể mà sử dụng các phương pháp khác nhau để đạt được hiệu quả tốt nhất.
Nếu bạn muốn nhân viên hoàn thành công việc được giao vượt mức kế hoạch hoặc trước thời hạn, thì nên sử dụng phương pháp kích thích bằng cách đặt ra những phần thưởng để họ hướng tới. Nếu không muốn các nhân viên vi phạm các quy định trong công ty, hoặc buộc họ phải làm việc theo một quy trình định sẵn, thì bạn có thể sử dụng phương pháp cưỡng bức bằng cách đặt ra các hình phạt.
Còn đối với phương pháp thuyết phục và kích thích đòi hỏi nhà lãnh đạo phải hiểu rõ tâm lý của các nhân viên để đánh đúng vào nhu cầu, tình cảm và mơ ước của họ. Đây là hai phương pháp khó áp dụng hơn, nhưng nếu thành công, thì kết quả sẽ bền vững hơn.
Cuối cùng, muốn phối hợp nhuần nhuyễn bốn phương pháp trên, người lãnh đạo phải cảm nhận được tình huống, có phản ứng nhanh nhạy mà điều này thường chỉ có được cùng với thời gian và sự kiên trì.
Để lại một bình luận